درباره سرطان دهانه رحم چه می دانید؟

یکی از شایع ترین سرطان ها در دستگاه تناسلی بانوان، سرطان دهانه رحم یا همان سرطان سرویکس می باشد. این سرطان در قسمت های پایینی رحم ایجاد می شود و منشا آن عموما موارد ویروسی می باشد. میزان شیوع سرطان دهانه رحم به طور قابل ملاحظه ای بالاست و طبق آمار به دلایل مختلف این میزان در حال رشد است. همچنین در بدن نیز امکان رشد و سرایت سرطان سرویکس بالاست. این سرطان، در بسیاری از مواقع عوارض بسیار خطرناکی برای بیمار دارد. در این مقاله قصد داریم در مورد سرطان دهانه رحم، علائم، تشخیص و پیشگیری از آن بپردازیم. چنانچه قصد دارید در این زمینه بیشتر بدانید، در ادامه مقاله با ما همراه باشید.

این سرطان از سلول های سازنده ی بافت های سرویکس یا همان دهانه رحم آغاز می شود یعنی هنگامی که سلول های دهانه رحم از حالت عادی خود خارج شوند و سریعا تکثیر شوند. سرطان دهانه ی رحم انواع مختلفی دارد که می تواند توسط ویروسی به اسم پاپیلومای انسانی یا ویروس HPV ایجاد شود. این ویروس از شایع ترین عفونت های دستگاه تناسلی می باشد که بر اثر مقاربت به وجود می آید و بیشتر در افرادی که فعال جنسی هستند این ویروس بروز پیدا می کند.

دهانه ی رحم کدام قسمت است؟

دهانه ی رحم یا سرویکس ( cervix)، عضوی از بدن است که انتهای واژن به رحم را وصل می کند. خون خارج شده از رحم در دوران قاعدگی از طریق دهانه ی رحم وارد واژن می شود و سپس از بدن خارج می شود. سرویکس در پایین رحم قرار می گیرد و به حالت لوله ای است. همچنین خود این بخش نیز از دو قسمت اکتوسرویکس و آندوسرویکس تشکیل می شود.

در حالتی که سرویکس سالم باشد، وظیقه کمک به بارداری، تمیز نگه داشتن واژن و کمک در فرآیند مراقبت از جنین را دارد. اما در صورتی که به دلیل ویروس HPV و یا دلیل دیگر سلول های این ناحیه شروع به ایجاد توده کنند، سرطان دهانه رحم شکل می گیرد.

علائم سرطان دهانه ی رحم چیست؟

فردی که به بیماری سرطان سرویکس مبتلا شود، در ابتدا علائم و نشانه خاصی در خود مشاهده نمی کند اما با گذشت زمان، این علائم پیشرفت می کند. این علائم عبارتند از:

• خون ریزی شدید در زمان پریود
• خون ریزی پس هر تماس جنسی یا شستشوی واژن
• خون ریزی واژینال پس از هر رابطه ی جنسی
• خون ریزی پس از یائسگی
• افزایش ترشح از ناحیه ی واژن به همراه بوی بد و رنگ متفاوت
• احساس درد در ناحیه ی لگن و ناحیه ی تناسلی در حین رابطه ی جنسی
• خون ریزی که بین دوره های منظم پریود
• بهم خوردگی نظم پریودی

 

از نشانه های بلندمدت سرطان دهانه رحم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سوزش ادرار
• خون ریزی از رکتوم
• نکروز
• درد در ناحیه ی پهلو یا اندام تحتانی
• وجود خون در ادرار
• یبوست بهبود نا پذیر
• درد لگن
• خون ریزی شدید و ارومی

ویروس اچ پی وی و ارتباط با سرطان دهانه رحم

ابتلا به ویروس HPV، احتمال درگیری با سرطان دهانه رحم را بسیار افزایش داده و یکی از عوامل مهم آن می باشد. به همین منظور عوامل خطرساز مرتبط با ویروس را بایستی بشناسیم. از دلایل شیوع این ویروس در بدن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• وجود شریک های جنسی پر خطر و نامطمئن
• سیگار کشیدن
• چاقی بیش از اندازه
• فشار خون بالا
• دیابت قندی
• مصرف داروی تاموکسیفن برای درمان سرطان سینه
• ضعف در سیستم ایمنی بدن

روش های تشخیص سرطان دهانه رحم

با توجه به علائم گفته شده در خصوص سرطان سرویکس، برای اطمینان از بیماری در هر رده ای بایستی به پزشک متخصص زنان و انکولوژیست مراجعه کرد تا با انجام تست های مربوطه این بیماری را تشخیص داد. در ادامه روش های مرسوم و رایج برای تشخیص سرطان دهانه رحم را شرح می دهیم.

تست پاپ اسمیر

پاپ اسمیر، یک روش و آزمایش پیشگیری و درمان بیماری سرطان دهانه ی رحم به شمار می آید. وجود تغییرات پیش سرطانی را با استفاده از این روش می توان تشخیص داد. انجام این ازمایش برای خانم هایی که فعال جنسی هستند و از لحاظ سنی بالای 21 سال هستند توصیه می شود. با انجام دادن سه تا تست پاپ اسمیر در زمان درست و نبود هیچ مشکلی با نظر پزشک می توان فواصل انجام این تست را افزایش داد. در برخی از موارد برای تشخیص از لاپاراسکوپی رحم نیز کمک گرفته می شود.

سه نکته لازم برای تست پاپ اسمیر تشخیص سرطان دهانه رحم

۱. ۴۸ ساعت قبل رابطه جنسی( اینترکورس ) نداشته باشید.
۲. ۴۸ ساعت قبل پماد یا دوش واژینال استفاده نکنید.
۳. بعد از اتمام قاعدگی و خونریزی جهت انجام پاپ اسمیر مراجعه نمایید.

آزمایش HPV

آزمایش HPV، یکی از مهم ترین تست ها می باشد. زیرا در به دنبال ابتلا به ویروس HPV این ازمایش انجام می شود . ویروس اچ پی وی احتمال ابتلا به سرطان دهانه را در فرد افزایش می دهد. درمانی برای این بیماری وجود ندارد، اما با زدن یک واکسن می توان احتمال ابتلا به این بیماری را در فرد کاهش داد. ویروس HPV از 60 نوع ویروس تشکیل شده است که بعضی از این ویروس ها موجب ایجاد زگیل تناسلی می شود.

سونوگرافی ترنس واژینال( TVU)

فردی که علائم و نشانه های این بیماری را داشته باشد، ممکن است که مجبور شود از روش سونوگرافی ترنس  واژینال برای تشخیص استفاده کند. سونوگرافی ترنس واژینال یک ازمایش معتبر می باشد. TVU یکی از انواع سونوگرافی محسوب می شود، در این دستگاه با استفاده از یک اسکنر کوچک میله می توان تصویر دقیقی از دورن واژن تهیه کرد.

کولپوسکوپی و بیوپسی ( نمونه برداری ) از سرویکس

در صورت نیاز برای بررسی دقیق تر می بایستی از دهانه رحم یک نمونه برداری یا بیوپسی توسط تست کولپوسکوپی صورت بگیرد. این کار برای تشخیص بهتر سرطان انجام می شود. روش بیوپسی نیز می تواند به دو حالت باشد که متخصص به انتخاب خود از آن ها استفاده می کند:

• هیستروسکوپی
• آسپیراسیون

در روش های دیگر برای مطمئن شدن از نتیجه ی تشخیص خود نمونه برداری بافت را انجام می دهد. انجام این روش به این گونه است که نمونه ی کوچکی از سلول های پوشاننده رحم برداشته می شود و سپس نمونه را به آزمایشگاه منتقل می کنند و آزمایشات لازم در آزمایشگاه بر روی ان انجام می شود.

تست خون

انجام تست خون برای بررسی اینکه آیا توده سرطانی واقعا ایجاد شده و در چه حد اثر کرده استفاده می شود. در تست خون از آنتی سرطان ها استفاده می شود تا تشخیص دقیق باشد. مارکرهای سرطانی بیشتر می توانند سلول های سرطانی شاخص را تشخیص بدهند.

راه های پیشگیری از ابتلا به سرطان دهانه رحم

برای اینکه بتوان احتمال ابتلا به این بیماری را در خانم ها کاهش داد می توان به نکات زیر توجه کرد.

• واکسن زدن
• داشتن رابطه ی جنسی امن
• ترک سیگار