کاربرد لاپاراسکوپی در درمان فیبروم رحمی

لاپاراسکوپی در درمان فیبروم رحمی یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های جراحی کم‌تهاجمی است که با ایجاد چند برش کوچک در شکم انجام می‌شود. در لاپاراسکوپی فیبروم رحم جراح با استفاده از دوربین و ابزارهای خاص، فیبروم‌ها را بدون نیاز به باز کردن کامل شکم خارج می‌کند.

مزایای لاپاراسکوپی فیبروم رحم شامل درد کمتر، کاهش خطر عفونت، بهبود سریع‌تر، و باقی ماندن جای زخم کمتر نسبت به جراحی باز است. لاپاراسکوپی معمولاً برای فیبروم‌های با اندازه متوسط و در موقعیت‌های قابل دسترس مناسب است و دوره نقاهت کوتاه‌تری نسبت به لاپاراتومی دارد.

امروزه تقریبا تمامی عمل های جراحی بانوان مانند برداشتن فیبروم های رحمی، کیست تخمدان، آندومتریوز، جراحی برداشتن رحم، چسبندگی رحم و … را می توان با عمل لاپاراسکوپی انجام داد. عمل لاپاراسکوپی یک تکنیک پیشرفته جراحی است که با درصد موفقیت بالایی همراه است. برداشتن فیبروم رحم که میومکتومی نامیده می شود را می توان بدون نیاز به عمل جراحی باز و ایجاد برش بزرگ با استفاده از لاپاراسکوپی انجام داد. 

فیبروم چیست ؟

شاید شنیدن نام فیبروم رحم برای برخی از خانم ها نگران کننده و برای عده ای دیگر نامی آشنا باشد. فیبروم رحم جزو شایع ترین تومور های لگن در زنان است که تقریبا ۵۰ درصد از زنان در سنین باروری آن را تجربه می کنند. فیبروم درواقع توده های خوش خیم و غیر سرطانی هستند که در لایه های عضلانی رحم تشکیل شده و رشد می کنند. همان طور که بیان شد تشکیل توده های فیبروم در سنین باروری یعنی بین ۲۰ تا ۴۰ سال بیشتر دیده می شود. فیبروم های رحم در بسیاری از موارد علائم شایع این دارند اما ممکن است که با نشانه های زیر بروز نماید:

• تشدید خونریزی در دوران قاعدگی
• طولانی شدن دوره قاعدگی
• احساس تکرر ادرار
• وارد شدن فشار به ناحیه لگن
• بروز مشکلات در تخلیه مثانه
• تجربه یبوست به صورت مزمن
• احساس کمردرد یا پا درد
• احساس پر بودن شکم
• احساس درد در زمان برقراری رابطه جنسی
• و سایر علائم

علل بروز فیبروم

فیبروم رحم معمولاً به دلیل عوامل هورمونی، ژنتیکی و سبک زندگی ایجاد می‌شود و شامل انواع اینترامورال، ساب‌موکوزال، ساب‌سروزال و پدانکوله است. علت دقیق بروز فیبروم رحم هنوز به‌طور کامل مشخص نیست، اما ترکیبی از عوامل هورمونی، ژنتیکی و محیطی در ایجاد آن نقش دارند. افزایش سطح استروژن و پروژسترون در سنین باروری، زمینه‌ساز رشد غیرطبیعی سلول‌های عضلانی رحم می‌شود.

یکی دیگر از عواملی که باعث رشد فیبروم ها می شود مواردی مانند عدم مصرف میوه و سبزیجات و پیروی نکردن از رژیم غذایی سالم است ، همچنین چاقی نیز باعث می‌شود که استروژن به وسیله چربی به فیبروم رحمی تبدیل شود و در واقع عاملی برای رشد آن در رحم باشد. بیشتر خانم هایی که چاقی و یا اضافه وزن دارند از مشکلاتی نظیر مشکلات باروری و داشتن فیبروم های زیاد و یا تخمدان پلی کیستیک رنج می برند.

همان طور که بیان شد رژیم غذایی عامل بسیار مهمی در ایجاد فیبروم رحم می باشد. مصرف بیش از اندازه گوشت قرمز و یا خوردن غذاهایی که سرشار از کربوهیدرات و شیرینی هستند، عاملی برای ابتلا به انواع فیبروم رحم است. وجود فیبروم رحم باعث بروز عوارضی مانند کاهش گلبول های قرمز که در نهایت منجر به کم خونی می شود، خواهد بود. چرا که وجود فیبروم ها به دلیل اینکه خونریزی رحم را شدیدتر می کنند در دوران قاعدگی فرد را دچار کم خونی می نماید البته شدت کم خونی قابل جبران است اما در برخی موارد نادر فرد نیاز به انتقال خون خواهد داشت.

سابقه خانوادگی، چاقی، شروع زودهنگام قاعدگی، و سبک زندگی بی‌تحرک از دیگر عوامل مؤثر هستند. همچنین، اختلال در تنظیم رشد سلولی ممکن است در برخی زنان باعث ایجاد این توده‌های خوش‌خیم شود.انواع فیبروم رحمی شامل فیبروم اینترامورال (داخل دیواره رحم)، ساب‌موکوزال (زیر لایه داخلی)، ساب‌سروزال (زیر سطح بیرونی رحم)، و پدانکوله (پایه‌دار)هستند. _{https://www.bcm.edu/healthcare/specialties/obstetrics-and-gynecology/ob-gyn-procedures/laparoscopic-fibroid-removal}

لاپاراسکوپی فیبروم رحمی چیست؟

در لاپاراسکوپی فیبروم رحمی جراح به جای استفاده از برش های عرضی و طولی بزرگ، 4 برش چند میلیمتری درناحیه شکم ایجاد می کند و این کار میزان خونریزی و عفونت را به حداقل می رساند. در این روش، جراح دست های خود را به طور مستقیم وارد شکم بیمار نمی کند بلکه به وسیله دوربینی که داخل شکم شده است، می تواند فیبروم را ببیند و توسط ابزار های جراحی که از طریق برش ها وارد شکم شده، عمل جراحی خارج کردن فیبروم ها را انجام می دهد.

برای اینکه جراح دید خوبی نسبت به محل جراحی رحم و تخمدان ها داشته باشد، لازم است تا دیواره شکم از اندام ها فاصله بگیرد. به همین علت داخل شکم قبل از عمل با گاز دی اکسید کربن پر می شود و در عین حال فشار این گاز در جلوگیری و کاهش خونریزی نقش مثبتی دارد. چنانچه سایز فیبروم ها بزرگ باشد توسط ابزاری به نام مورسلاتور به قطعات کوچکتری تقسیم می شود و از طریق برش های کوچکی که روی شکم قرار دارد، خارج می شود.

 دقت کنید که مهم ترین عامل در داشتن یک جراحی لاپاراسکوپی موفق، مراجعه به یک جراح با تجربه و ماهر برای انجام عمل لاپاراسکوپی فیبروم رحم می باشد که با برنامه ریزی و انجام یک جراحی موفق میزان خونریزی و عوارض عمل را به حداقل برساند و بهترین نتیجه را بگیرد.

مزایای لاپاراسکوپی فیبروم رحم

لاپاراسکوپی در درمان فیبروم رحم روشی کم‌تهاجمی، با درد و عفونت کمتر، بهبودی سریع‌تر و مناسب برای حفظ باروری و بازگشت سریع به زندگی روزمره است. لاپاراسکوپی یکی از روش‌های مؤثر و کم‌تهاجمی در درمان فیبروم رحم است که با برش‌های کوچک انجام می‌شود و آسیب کمتری به بافت اطراف وارد می‌کند. از مهم‌ترین مزایای این روش می‌توان به درد کمتر پس از عمل، کاهش احتمال عفونت، بهبودی سریع‌تر و بازگشت سریع‌تر به فعالیت‌های روزمره اشاره کرد.

همچنین، جای زخم کوچک‌تر و خونریزی کمتر نسبت به جراحی باز، این روش را برای بسیاری از بیماران مناسب می‌سازد.درمان فیبروم با لاپاراسکوپی برای زنانی که قصد حفظ رحم و باروری دارند، انتخابی بسیار مناسب محسوب می‌شود و اغلب با نتایج رضایت‌بخش همراه است. _{https://www.london-fibroids.com/expertise/laparoscopic-myomectomy/}

بیشتر بخوانید : درمان افتادگی رحم با لاپاراسکوپی

لاپاراسکوپی فیبروم رحم چگونه انجام می شود؟

همانطور که گفته شد در این روش، جراح با ایجاد چند برش کوچک در ناحیه شکم، ابزارهای جراحی و دوربین مخصوص (لاپاراسکوپ) را وارد شکم می‌کند. تصویر داخل شکم روی مانیتور نمایش داده می‌شود تا پزشک بتواند فیبروم‌ها را با دقت کامل خارج کند. بسته به تعداد، اندازه و محل قرارگیری میوم‌ها، مدت زمان جراحی متفاوت است.

اینکه معمولاً عمل لاپاراسکوپی فیبروم چقدر طول می‌کشد به شرایط بیمار بستگی دارد، اما به‌طور متوسط بین ۱ تا ۳ ساعت به طول می‌انجامد. این روش کم‌تهاجمی است و بیمار اغلب همان روز یا یک روز بعد مرخص می‌شود و دوران نقاهت کوتاه‌تری دارد. _{https://www.london-fibroids.com/expertise/laparoscopic-myomectomy/}

مراقبت های بعد از لاپاراسکوپی فیبروم رحم  

پس از انجام لاپاراسکوپی برای درمان فیبروم رحم، مراقبت‌های دقیق و منظم نقش مهمی در تسریع روند بهبودی، پیشگیری از عوارض و بازگشت سریع به زندگی روزمره دارند. رعایت توصیه‌های پزشک، پرهیز از فعالیت‌های سنگین و توجه به علائم بدن، کمک می‌کند تا از نتایج مطلوب جراحی بهره‌مند شوید. در ادامه به مهم‌ترین مراقبت‌های پس از عمل اشاره می‌شود:

استراحت کافی و مدیریت فعالیت‌ها

در روزهای نخست پس از لاپاراسکوپی میوم رحم، بدن به استراحت نیاز دارد تا فرآیند ترمیم داخلی به‌درستی انجام شود. بهتر است در هفته اول از ایستادن طولانی‌مدت، پیاده‌روی زیاد و بلند کردن اجسام سنگین پرهیز شود. استراحت مطلق لازم نیست، اما حرکت‌های سبک مثل نشستن کوتاه‌مدت یا پیاده‌روی آرام در خانه به بهبود گردش خون کمک می‌کند.

بازگشت به فعالیت‌های عادی باید تدریجی و با مشورت پزشک انجام گیرد. استراحت مناسب، از بروز درد، تورم و ضعف عمومی جلوگیری می‌کند و به بدن فرصت ترمیم طبیعی می‌دهد.

مراقبت از محل برش‌ها و بخیه‌ها

برش‌های کوچک ایجادشده روی شکم نیاز به مراقبت دقیق دارند تا از عفونت یا باز شدن بخیه‌ها جلوگیری شود. پانسمان‌ها را طبق دستور پزشک تعویض کرده و از دستکاری محل زخم خودداری کنید.

برای شست‌وشو، از آب ولرم و صابون ملایم استفاده کرده و ناحیه را به‌آرامی خشک کنید. در صورت مشاهده ترشح چرکی، قرمزی شدید، درد مداوم یا تورم غیرعادی، فوراً با پزشک تماس بگیرید. تا زمان بهبودی کامل، از استخر، وان و تماس طولانی‌مدت آب با ناحیه بخیه خودداری کنید.

تغذیه مناسب و مصرف مایعات کافی

پس از عمل لاپاراسکوپی، ممکن است برای چند روز دچار نفخ، یبوست یا کاهش اشتها شوید. رژیم غذایی نرم، سبک و پر فیبر شامل سبزیجات بخارپز، میوه‌های تازه، سوپ و برنج ساده توصیه می‌شود.

نوشیدن مایعات کافی مانند آب، دمنوش و آبمیوه‌های طبیعی به دفع سموم و بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند. از مصرف غذاهای چرب، سرخ‌شده و نفاخ تا چند روز خودداری کنید. تغذیه سالم روند بهبودی را تسریع کرده، انرژی بدن را حفظ می‌کند و از بروز یبوست پس از بی‌تحرکی جلوگیری می‌نماید.

مصرف منظم داروهای تجویزی

پزشک پس از عمل معمولاً داروهای مسکن، ضدالتهاب یا آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. مصرف این داروها طبق برنامه بسیار مهم است تا از بروز درد، تب یا عفونت جلوگیری شود. هیچ‌گاه دوز دارو را خودسرانه کم یا زیاد نکنید و در صورت فراموشی یک نوبت، طبق راهنمای پزشک عمل کنید.

اگر پس از مصرف دارو دچار علائم غیرعادی مانند تهوع شدید، کهیر یا تنگی نفس شدید، بلافاصله موضوع را به پزشک اطلاع دهید. پیروی دقیق از برنامه دارویی، نقش مهمی در موفقیت نهایی درمان دارد.

پرهیز از فعالیت‌های سنگین و ورزش‌های شدید

در هفته‌های ابتدایی پس از لاپاراسکوپی، انجام حرکات شدید بدنی، ورزش‌های سنگین، بلند کردن اشیای سنگین یا فعالیت‌های پرفشار مانند دویدن ممنوع است. این فعالیت‌ها می‌توانند به بخیه‌ها فشار وارد کرده، خونریزی داخلی یا باز شدن برش‌ها را به دنبال داشته باشند.

معمولاً پزشکان توصیه می‌کنند که حداقل تا ۳ تا ۴ هفته از انجام این نوع حرکات پرهیز شود. بازگشت به ورزش یا فعالیت بدنی باید به‌صورت تدریجی و با تأیید پزشک انجام گیرد تا سلامت عمومی بدن حفظ شود و روند بهبود دچار اختلال نگردد.

توجه به علائم هشداردهنده و پیگیری‌های پزشکی

پس از ترخیص از بیمارستان، توجه به علائم غیرعادی اهمیت زیادی دارد. علائمی مانند تب بالا، درد شدید شکم، خونریزی واژینال غیرطبیعی، ترشحات عفونی از محل زخم یا سرگیجه مداوم نیاز به بررسی فوری دارند.

همچنین شرکت در جلسات ویزیت پس از عمل که توسط پزشک تعیین می‌شود، به بررسی روند ترمیم داخلی کمک می‌کند. پیگیری منظم، فرصتی برای پاسخ به سؤالات بیمار و اصلاح هرگونه اختلال احتمالی در روند بهبود است. غفلت از علائم هشداردهنده ممکن است عوارض جدی‌تری به دنبال داشته باشد. _{https://www.hopkinsmedicine.org/health/treatment-tests-and-therapies/myomectomy-hysteroscopic-laparoscopic-abdominal}

عوارض لاپاراسکوپی فیبروم رحم

اگرچه جراحی لاپاراسکوپی فیبروم رحم یکی از ایمن‌ترین روش‌ها برای درمان فیبروم رحم است، اما مانند هر جراحی، ممکن است با عوارضی همراه باشد. شایع‌ترین عوارض شامل درد شکمی، تهوع، نفخ و کبودی اطراف برش‌ها است که معمولاً موقتی و قابل مدیریت هستند.

در موارد نادر، ممکن است عفونت در محل بخیه، خونریزی داخلی، آسیب به اندام‌های مجاور مانند مثانه یا روده، یا لخته شدن خون ایجاد شود. واکنش به داروی بیهوشی نیز از دیگر عوارض احتمالی است. رعایت دقیق مراقبت‌های بعد از عمل و پیگیری‌های پزشکی، احتمال بروز این عوارض را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد و به بهبودی سریع‌تر کمک می‌کند. _{https://www.hopkinsmedicine.org/health/treatment-tests-and-therapies/myomectomy-hysteroscopic-laparoscopic-abdominal}

آیا لاپاراسکوپی فیبروم برای زنانی که قصد بارداری دارند مناسب است؟

بله، لاپاراسکوپی یکی از گزینه‌های مؤثر و ایمن برای زنانی است که قصد بارداری دارند و به فیبروم‌های رحمی مبتلا هستند.

این روش، با حفظ ساختار رحم، امکان باروری را حفظ کرده و برخلاف هیسترکتومی، رحم را از بدن خارج نمی‌سازد. به‌خصوص در مواردی مانند لاپاراسکوپی فیبروم ساب سروزال که فیبروم در سطح بیرونی رحم قرار دارد و یا لاپاراسکوپی فیبروم اینترامورال که در لایه عضلانی دیواره رحم ایجاد می‌شود، این روش جراحی با دقت بالا، بدون آسیب جدی به آندومتر انجام می‌شود. از آنجا که احتمال چسبندگی و آسیب به بافت رحم در این روش کمتر است، گزینه‌ای ایده‌آل برای زنان در سن باروری محسوب می‌شود.

چه زمانی لاپاراسکوپی فیبروم توصیه نمی‌شود؟

لاپاراسکوپی فیبروم در همه شرایط مناسب نیست. اگر فیبروم‌ها بسیار بزرگ، متعدد یا در موقعیت‌های عمیق داخل دیواره رحم باشند، پزشک ممکن است روش‌های دیگری مانند لاپاراتومی (جراحی باز) یا درمان‌های غیرجراحی را پیشنهاد دهد.

در مواردی که بیمار به چسبندگی شدید شکمی یا مشکلات زمینه‌ای قلبی-تنفسی مبتلاست، بیهوشی عمومی و لاپاراسکوپی می‌تواند خطرناک باشد. در این شرایط، پزشک با کمک MRI یا سونوگرافی دقیق، محل، اندازه و عمق نفوذ فیبروم را بررسی کرده و بهترین روش درمان را انتخاب می‌کند. تصویربرداری دقیق نقش حیاتی در انتخاب روش کم‌خطر و اثربخش دارد.

تجربه پزشک در موفقیت لاپاراسکوپی فیبروم چقدر اهمیت دارد؟

موفقیت لاپاراسکوپی فیبروم رحم به‌طور مستقیم به تجربه و مهارت جراح وابسته است. انتخاب پزشکی که تخصص زنان و زایمان و مهارت پیشرفته در جراحی‌های لاپاراسکوپیک داشته باشد، خطر عوارض را کاهش و دقت در برداشتن فیبروم‌ها را افزایش می‌دهد.

جراح باتجربه می‌تواند بدون آسیب به بافت‌های اطراف، فیبروم را کامل بردارد و ساختار رحم را حفظ کند. همچنین نقش تیم درمانی در بیهوشی، مراقبت‌های حین و پس از عمل بسیار حیاتی است. همکاری هماهنگ و دقیق تیم، روند جراحی را ایمن‌تر و احتمال موفقیت درمان را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد. _{https://www.london-gynaecology.com/laparoscopic-surgery-removal-fibroids}

برای چه بیمارانی لاپاراسکوپی بهترین گزینه است؟

لاپاراسکوپی فیبروم رحم برای زنانی که به فیبروم‌های کوچک تا متوسط دچارند، قصد حفظ رحم و باروری دارند، یا به دنبال بهبودی سریع‌تر هستند، بهترین انتخاب محسوب می‌شود. این روش کم‌تهاجمی، درد و عوارض کمتری نسبت به جراحی باز دارد و به بیمار امکان بازگشت سریع به زندگی عادی را می‌دهد.

با توجه به تفاوت شرایط هر فرد، مشاوره با پزشک متخصص زنان ضروری است تا بهترین روش درمانی انتخاب شود. برای بررسی دقیق وضعیت و انتخاب مناسب‌ترین راه درمان، با مطب دکتر فاطمه چراغی تماس بگیرید:

02122370103

09393064850