در چه مواردی سزارین انجام می شود؟

سزارین، یک روش برای تولد نوزاد می باشد که از طریق شکاف شکم و رحم مادر، انجام می گردد. زایمان سزارین، زمانی مفید است که مادر نتواند به طور طبیعی زایمان را انجام دهد، به دلیل اینکه ممکن است سلامت مادر و جنین به خطر بیافتد.در این مقاله، به دلایل مربوط به زایمان سزارین می پردازیم و بررسی می کنیم در چه مواردی زایمان سزارین ضرورت پیدا می کند.

اگر باردار هستید و به دنبال روش مناسب برای زایمان هستید، یا می خواهید اطلاعات جامعی در خصوص زایمان سزارین کسب کنید در ادامه مقاله با ما همراه باشید…

چه کسانی می توانند سزارین کنند؟

درصورتی که مادر بیش از یک نوزاد را باردار باشد، (البته می‌توان دوقلوها را هم به‌صورت طبیعی و هم به‌صورت سزارین به دنیا آورد که انتخاب روش زایمان بستگی به سن جنین و نوع قرارگیری آنها در رحم دارد.) هرچه تعداد قل‌ها بیشتر باشد، احتمال انجام عمل سزارین بیشتر خواهد شد. درصورتی که وزن نوزاد زیاد باشد و اندازه‌ی وی بزرگ تشخیص داده شود، دکتر عمل سزارین را پیشنهاد خواهد کرد.

همچنین اگر پیش از این مادر تجربه‌ی زایمان را داشته و نوزاد درحین آن دچار مشکل شده باشد، دکتر پیشنهاد می‌دهد که این بار نوزاد از طریق عمل سزارین به دنیا بیاید. درصورتی که قرارگیری بچه در داخل رحم به‌صورت برعکس یا نامتعارف باشد، در این حالت نیز سزارین پیشنهاد می‌شود. درصورتی که مشکل جفت سرراهی   (Placenta Previa) به وجود آمده باشد، در این صورت جنین، دهانه‌ی رحم را مسدود می‌کند و سزارین تنها راه ممکن می باشد.

درصورتی که مادر، به دلایلی مثل وجود فیبروئید‌ها، دچار انسداد دهانه‌ی رحم شده باشد که زایمان طبیعی را سخت یا غیرممکن ‌کند، درصورت وجود نقص یا مشکلی همچون اختلال طناب عصبی باز در جنین که باعث زایمان طبیعی با ریسک بالا برای نوزاد شود و چنانچه مادر مبتلا به ویروس اچ آی وی باشد و آزمایشات پیش از زایمان ریسک انتقال بیماری را بالا نشان داده باشند، زایمان سزارین توسط پزشک تجویز می شود. در نظر داشته باشید که عمل سزارین، معمولا برای هفته‌ی سی ‌و نهم برنامه‌ریزی می‌شود؛ مگر اینکه دلیل پزشکی خاصی باعث شود تا این کار زودتر از موعد صورت گیرد.

ضرورت انجام سزارین

شرایط مختلفی وجود دارد که در آن، پزشک عمل سزارین را به زایمان طبیعی ترجیح می‌دهد. درصورتی که مادر پیش از این یک یا چند بار از طریق سزارین نوزاد خود را به دنیا آورده باشد. در این حالت، زایمان طبیعی ریسک بالایی دارد و می‌تواند باعث آسیب‌دیدگی رحم شود. البته در نظر داشته باشید که اگر مادری پیش‌تر فقط یک سزارین و آن هم از نوع برش افقی رحم را تجربه کرده باشد، می‌تواند فرزند بعدی خود را از طریق زایمان طبیعی به دنیا آورد. درصورتی که پیش از این، عمل‌های دیگری روی رحم مادر انجام شده باشد؛ برای مثال عمل‌هایی مانند جراحی فیبروم رحم که ریسک دوام نیاوردن رحم را در زایمان طبیعی، افزایش می‌دهد. در مواردی ممکن است مادر علائم شروع زایمان را داشته باشد و به بیمارستان مراجعه کند ولی به دلیل سرایط خاصی که جنین یا مادر دارد، زایمان سزارین انجام شود.

انجام عمل سزارین، می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. بخشی از این دلایل، مرتبط با سلامت مادر می باشد. در صورت تشخیص پزشک، مبنی بر این که زایمان طبیعی، سلامت مادر را به خطر می اندازد و او نمی تواند بارداری را ادامه دهد، می تواند زایمان سزارین انجام دهد.

جنین در حالت بریچ (نشسته)

در صورت وجود موارد زیر در خصوص مادر و جنین، پزشک معمولا تشخیص می دهد که زایمان سزارین انجام شود:

• سزارین قبلی: در صورتی که مادر دو بار سزارین انجام داده باشد، زایمان بعدی نیز باید به صورت سزارین باشد. چنانچه مادر قبلا یکبار سزارین را انجام داده باشد، در صورت تجویز پزشک و تمایل می تواند زایمان بعدی را به روش طبیعی انجام دهد.
• سابقه جراحی های ترمیمی واژن و دهانه رحم : چنانچه مادر سابقه ترمیم دهانه رحم و واژن، واژینوپلاستی و جراحی های زیبایی واژن را داشته باشد، می تواند جهت زایمان، روش سزارین را انتخاب کند.
• سابقه جراحی های رحم : حین عمل جراحی رحم، زخمی ایجاد می شود که بعد از جراحی دوخته خواهد شد. هنگام زایمان طبیعی به علت فشار ها و انقباضات رحم، امکان دارد جای زخم مجدد باز شود و اصطلاحا رحم پاره شود. پاره شدن رحم، سبب خونریزی می شود و امکان دارد در بارداری های بعدی اختلال ایجاد کند. اگر سابقه رخم روی رحم یا جراحی وجود داشته باشد، احتمال زیاد پزشک سزارین را پیشنهاد می دهد.
• ابتلا مادر به بیماری های قلبی و ریوی : زایمان طبیعی برای مادری که مبتلا به بیماری های ریوی و قلبی است، می تواند جان او را به خطر بیاندازد، به همین علت، پزشک برای جلوگیری از خطرات، زایمان سزارین را انجام می دهد و در مورد بیهوشی مادر، نکات خاصی را در نظر می گیرد.
• چند قلویی : جهت زایمان بارداری های بیش از دو قلو، سزارین انجام می شود. در زایمان دو قلو نیز، اگر یکی از جنین ها در وضعیت درست و مناسبی باشد، اما جنین دوم در حالتی مانند بریچ (نشسته) یا عرضی بودن باشد، سزارین انجام می شود.
• سابقه هیستروتومی : به معنای شکافتن رحم می باشد و می تواند به علت های مختلف، مانند جراحی های داخل رحمی یا مرگ جنین در داخل رحم رخ دهد.
• جفت سر راهی : به شرایطی که در آن، جفت از محل اصلی خود خارج شود و در دهانه رحم قرار بگیرد، جفت سر راهی گفته می شود. چنانچه با بزرگ شدن رحم، جفت از مسیر خروج جنین کنار نرود، نمی توان زایمان طبیعی انجام داد.
• جفت چسبنده : جفت چسبنده، به جفتی گفته می شود که بیش از حد به دیواره رحم نفوذ کند و در هنگام زایمان از رحم جدا نشود. تشخیص این عارضه دشوار می باشد، اما در صورت تشخیص آن، عمل سزارین ضرورت پیدا می کند.
• سرکلاژ دهانه رحم : زمانی که دکتر تشخیص می دهد رحم توانایی نگهداری جنین را ندارد، ممکن است با دوختن دهانه رحم، از زایمان زودرس یا سقط جلوگیری کند. به این روش، سرکلاژ رحم گفته می شود. در صورتی که مادر باردار سرکلاژ دهانه رحم را انجام دهد، پزشک برای انجام زایمان، سزارین را تجویز می کند.
• مادر مبتلا به تبخال تناسلی : زمانی که مادر مبتلا به تبخال تناسلی می باشد، ممکن است درتماس جنین با واژن، جنین نیز دچار تبخال شود. به همین علت، به وسیله سزارین، جنین را خارج می کنند.
• مشکلات مربوط به جنین : پزشک متخصص زنان و زایمان، با اندازه گیری ضربان قلب جنین می تواند تشخیص دهد که جنین به درستی نمی تواند اکسیژن دریافت کند و دچار زجر جنینی یا دیسترس شده است. در این شرایط، چنانچه روش های پزشکی برای ادامه تنفس صحیح جنین موفق نباشد، جنین از طریق زایمان سزارین خارج می شود.
• عدم تناسب سر جنین و لگن مادر : اگر لگن مادر کوچک باشد یا جنین بیش از حد بزرگ باشد، ممکن است انجام زایمان طبیعی میسر نشود و از زایمان سزارین استفاده می شود.

عوارض زایمان طبیعی

• آسیب دیدن عضله کف لگن پس از زایمان طبیعی
• درد مداوم واژن یا پرینیال
• پرولاپس احشا لگن به صورتی که رحم، مثانه یا روده بزرگ به داخل واژن نفوذ کند یا در بیرون واژن برآمده شود.
• پارگی پرینیال پرینیوم یا میاندوراه بافت نرمی می باشد که بین واژن و مقعد قرار دارد.
• پرولاپس بند ناف، پدیدهای بسیار نادر است و در صورتی ایجاد می شود که بند ناف، قبل از نوزاد بیرون بیاید.