چسبندگی رحم چیست و چه علت و علائمی دارد؟

یکی از شایع ترین مشکلاتی که بانوان را درگیر نموده است، چسبندگی رحم است. زیرا به منظور بارداری نیاز است تا علاوه بر سلامت تخمدان ها و سلامت رحم، سلامت لوله های رحم که تخمدان ها و دستگاه تناسلی را به رحم متصل می سازند نیز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در صورتی که این لوله ها دچار چسبندگی باشند، ممکن است مسیر اسپرم های بالغ را به سمت رحم مسدود نمایند. به همین منظور در ادامه قصد داریم شما را با چسبندگی رحم، علت، علائم، روش تشخیص، عوارض و روش های درمان آن، به طور کامل آشنا کنیم.

چسبندگی رحم چیست؟

سندرم آشرمن (یا چسبندگی رحم)، زمانی رخ می دهد که، نوعی بافت اسکار میان دیواره های داخلی لوله های رحم قرار می گیرد. که در نهایت موجب مسدود شدن مسیر لوله های رحم می شود. این بافت ها اجازه دسترسی اسپرم های بالغ را به رحم نمی دهد. به همین دلیل از عوارض اصلی و جدی سندرم آشرمن می توان به ناباروری در بانوان اشاره کرد. به طور کلی زمانی که بارداری رخ می دهد، جنین درون آندومتر یا همان لایه درونی رحم قرار می گیرد. زمانی که آندومتر دچار عفونت و یا آسیب دیدگی شود، موجب بروز اسکار در این ناحیه شده و در نهایت موجب چسبندگی رحم می شود. اکثر بانوانی که به این عارضه دچار هستند، قاعدگی کوتاه مدتی دارند و یا اینکه اصلا قاعدگی را تجربه نمی کنند. همچنین اکثر بانوانی که قاعدگی های کوتاه مدتی را نیز تجربه می نمایند. به شدت قاعدگی دردناکی را پشت سر می گذارند و همچنین خونریزی بسیار کمی نیز دارند، زیرا مسیر عبور خون از رحم توسط اسکار مسدود شده است.

دلایل چسبندگی رحم

اصلی ترین دلیل چسبندگی رحم، آسیب هایی است که پس از جراحی ممکن است به رحم وارد شود. به طور مثال، کورتاژ نوعی عمل جراحی سرپایی است که در روند جراحی، دهانه رحم باز شده و یا کشیده می شود. از دیگر عواملی که در ایجاد این چسبندگی موثر است، می توان به زایمان طبیعی یا سزارین، سقط جنین، عفونت آندومتر و رحم، انجام جراحی های فیبروم، فرسودگی آندومتر و یا خونریزی های شدید و غیر طبیعی اشاره نمود

علائم چسبندگی رحم

از آنجایی که چسبندگی رحم به دلایل مختلفی نظیر پولیپ و فیبروم آندومتر ایجاد می شود. برای درمان آن نیاز است تا ابتدا دلیل چسبندگی تشخیص داده شود و بر اساس آن بهترین روش درمان مورد استفاده قرار بگیرد. اما برای اینکه بتوان به موقع این مشکل را تشخیص داد و درمان نمود، نیاز است تا با نشانه های این مشکل آشنا شوید. تا در صورت بروز بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید. از جمله علائم سندرم آشرمن می توان به موارد زیر اشاره نمود.

• درد شدید و مکرر در لگن
• کاهش خونریزی رحم در دوران قاعدگی
• اختلال ایجاد نمودن در چرخه قاعدگی
• مواجهه با قاعدگی های دردناک

نکته: فراموش نکنید که برخی از بانوانی که به سندرم آشرمن مبتلا هستند، هیچ گونه علائمی ندارند. حتی این افراد ممکن است قاعدگی های نرمال و طبیعی را تجربه نمایند. معمولا این افراد زمانی که برای بارداری اقدام می نمایند، پس از آنکه باردار نشدند، برای تشخیص این بیماری اقدام می نمایند. از آنجایی که ممکن است در اینگونه مواقع برای درمان دیر شده باشد و چسبندگی شدید شده باشد. بهتر است پس از ازدواج برای بررسی سلامت رحم اقدام نمایید.

عوارض چسبندگی رحم

چسبندگی رحم، از جمله مشکلاتی است که می تواند عوارض خطرناک و نگران کننده ای را به همراه داشته باشد. از شایع ترین عوارض سندرم آشرمن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سقط نمودن جنین به صورت مکرر
• نازایی
• دردهای شدید در دوران قاعدگی
• اختلال در لانه گزینی جفت در بارداری های بعدی
• ایجاد محدودیت در رشد جنین به دلیل محدود شدن فضای درون رحم
• ایجاد آندومتریوز
• دردهای شدید لگنی

روش های تشخیص و درمان چسبندگی رحم

پس از مشاهده علائم و نشانه های سندرم آشرمن، برای پیشگیری از عوارض آن بهتر است هر چه سریع تر برای تشخیص چسبندگی رحم اقدام نمود. معمولا پزشک با استفاده از روش های زیر این مشکل را تشخیص می دهد و درمان می نماید..

•  لاپاراسکوپی
• هیستروسکوپی
• سونوگرافی
• هیستروسالپنگوگرام HSG

پس از آنکه وجود این مشکل توسط پزشک تایید شد. با توجه به دلیل بروز سندرم آشرمن، پزشک برای درمان آن اقدام می نماید. در روش هیستروسکوپی پزشک با استفاده از دستگاه هیستروسکوپ چسبندگی را از بین می برد. البته این موضوع که استفاده از این روش می تواند موجب پیشگیری از سقط جنین شود یا خیر، ثابت نشده است. از لاپاراسکوپی معمولا برای مشاهده سطح رحم و تشخیص چسبندگی استفاده می شود. اما ترکیب این روش با هیستروسکوپی می تواند روش بسیار موثری برای از بین بردن چسبندگی باشد. معمولا پس از درمان پزشک برای پیشگیری نمودن از ایجاد چسبندگی مجدد، استفاده از داروهای ضد التهابی و غیر استروئیدی را تجویز می نماید. همچنین در برخی مواقع با توجه به میزان چسبندگی رحمی، پزشک استفاده از سوند پلاستیکی در ساختار رحم را پیشنهاد می کند. این سوندها از بروز چسبندگی مجدد جلوگیری می نمایند. به همین دلیل ممکن است پزشک از شما بخواهد چند روز یا حتی چند هفته این سوندها را درون رحم خود نگهداری نمایید تا زمانی که به صورت کامل بهبودی پیدا کنید.

پس از آن که سندرم آشرمن به وسیله هیستروسکوپی برطرف شود فرد قادر به بارداری می باشد، اما این بارداری باید کاملا با احتیاط طی شود. زیرا فرد ممکن است با عوارضی همچون احتمال زایمان زودرس، مشاهده خونریزی در سه ماه اول بارداری و یا متصل شدن غیر طبیعی جفت به دیواره رحم مواجه شود. با این حال معمولا 70 تا 80 درصد از بانوانی که با استفاده از روش های درمانی سندرم آشرمن را برطرف نموده اند، بارداری های موفق را تجربه می نمایند. فراموش نکنید در صورتی که سندرم آشرمن به موقع تشخیص داده نشود و فرد برای از بین بردن چسبندگی به موقع اقدام نکند، ممکن است چسبندگی رحم به قدری شدت پیدا کند که موجب آسیب دیدگی آستر آندومتر شود. در این صورت پس از درمان سندرم آشرمن، تنها 20 تا 40 درصد امکان بارداری موفق وجود دارد.