کولپوسکوپی چیست ؟ کاربرد آزمایش کولپوسکوپی رحم + بهترین دکتر

کولپوسکوپی یکی از رایج‌ترین آزمایشاتی است که برای بررسی وضعیت دهانه رحم در زنان انجام می‌شود. از این آزمایش برای بررسی ضایعات احتمالی و غیر طبیعی دهانه رحم استفاده می کنند. این آزمایش با اهداف مختلفی انجام می‌شود، ولی مهمترین آن تشخیص به موقع سرویکس یا سرطان دهانه رحم است. زیرا می تواند به تشخیص به موقع ضایعات پیش سرطانی کمک ویژه ای نماید.در این مقاله می توانید با مفهوم کولپوسکوپی چیست؟ و کولپوسکوپ آشنا شوید و در آخر هم در مورد کاربرد‌های این آزمایش صحبت خواهیم کرد.

کولپوسکوپی ازمایشی برای مشاهده ناهنجاری های دهانه رحم، فرج و واژن است.

کولپوسکوپی چیست؟

کولپوسکوپی چیست؟ کولپوسکوپی (به انگلیسی colposcopy) یکی از روش های بررسی دهانه رحم (بخش پایینی رحم و متصل به واژن)، واژن و فرج است، در این روش با بزرگ نمایی دهانه رحم اختلالات احتمالی را شناسایی می‌کنند. این ارزیابی زمانی نیاز به انجام دارد که پزشک از نتایج غیرطبیعی را در پاپ اسمیر مشاهده کند. در طول انجام این تست در صورتی که پزشک ناحیه ای را شناسایی کند که دچار مشکل است از آن نمونه برداری انجام می دهد و نمونه­ مورد نظر به آزمایشگاه برای تشخیص قطعی فرستاده می شوند. کل این آزمایش 10 الی 15 دقیقه زمان می‌برد و بسیار شبیه به آزمایش پاپ اسیمر است.

کولپوسکوپ چیست؟

آزمایش کولپوسکوپی به وسیله ابزاری به نام کولپوسکوپ انجام می‌شود. این ابزار که میکروسکوپ نوری و بزرگی است که مجهز به چراغ است و پزشک را قادر می سازد که بافت رحم را با دقت بالا و وضوح مشاهده کند. برای انجام این آزمایش کولپوسکوپ از طریق واژن وارد دهانه رحم شده و پزشک در صورتی که بافت غیر طبیعی را مشاهده کند، به وسیله همین دستگاه از بافت های غیر طبیعی نمونه می‌گیرد.

چرا کولپوسکوپی تجویز می‌شود؟

آزمایش کولپوسکوپی به پزشک کمک می‌کند تا بتواند دهانه رحم و واژن را مشاهده کند. برای تشخیص و درمان شرایط زیر انجام کولپوسکوپی الزامی است:

• غیرطبیعی بودن نتایج پاپ اسمیر
• غیرطبیعی بودن واژن بامعاینه لگن
• خونریزی غیر طبیعی از واژن
• خونریزی بعد از رابطه جنسی
• رشد سلول های قابل مشاهده در فرج و واژن فرد
• زنانی که مادران آن ها در طول بارداری در معرض DES قرار گرفته باشند در معرض ابتلا به سرطان ناحیه­ی تناسلی بیش از سایر بانوان قرار دارند.
• کولپوسکوپی میتواند به منظور تشخیص سلول های غیر طبیعی و در برخی موارد پیش سرطانی یا سرطان رحم
• تشخیص زگیل تناسلی
• تست hpv مثبت
• عفونت واژن مقاوم به درمان
• زخم غیر طبیعی دهانه رحم در معاینه

آمادگی قبل از کولپوسکوپی

معمولا آمادگی زیادی برای انجام این تست لازم نیست ولی برخی موارد را بهتر است به ذهن بسپارید:

• از پزشک بخواهید جزئیات انجام عمل را در اختیارتان قرار دهد.
• در صورتی که به بارداری مشکوک هستید به پزشک اطلاع دهید.این آزمایش در طول بارداری هم انجام می‌شود، اما ممکن است سبب خونریزی جزئی گردد.
• زمانی برای تست برنامه ریزی کنید که در اواسط دوره خونریزی ماهانه نباشید. معمولا ابتدا و انتهای قاعدگی مشکلی برای انجام تست ایجاد نمی کند اما در مورد زمان دقیق با پزشک مشورت کنید.
• از تامپون و دوش رحمی و انجام رابطه جنسی بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از انجام تست بپرهیزید.
• برخی دکتر ها استفاده از مسکن خفیف را قبل از انجام تست توصیه می کنند.
• برای راحتی خود مثانه و روده های خود را قبل از انجام تست تخلیه کنید.
• اگر به موادی چون لیدوکائین یا لاتکس یا هر داروی دیگری حساسیت و آلرژی دارید به پزشک خود از قبل اطلاع دهید.
• در صورتی که سابقه­ خونریزی بیش از حد دارید یا بیماری ای دارید که سبب می شود، خون به سادگی بند نیاید قبل از انجام نمونه گیری باید به پزشک خود اطلاع دهید.
• مصرف داروهای رقیق کننده خون مثل آسپرین که لخته شدن خون را دشوار می کند، و می تواند روی عوارض پس از کولپوسکوپی موثر باشد و باید به اطلاع متخصص برسد.
• در صورت وجود شرایطی خاص، امکان انجام کولپوسکوپی ممکن است نباشد. برای مثال
• پریود بودن فرد
• بیماری التهاب لگن حاد
• التهاب حاد گردن رحم

در طول آزمایش کولپوسکوپی

کولپوسکوپی در مطب پزشک انجام شده و به طور میانگین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه به طول می انجامد و نیازی به بیهوشی ندارد. در اینجا شیوه انجام این تست ذکر شده است:

• مشابه انجام تست پاپ اسمیر روی کمر دراز می کشید
• پزشک کولپوسکوپ را چند سانتی متر دورتر از فرج قرار داده و با اسپکولوم دهانه دیواره های واژن را باز کرده تا رحم قابل مشاهده باشد.
• رحم و واژن با لوسیون اسید استیک شست و شو داده می شوند تا مخاط شسته شده و سلول های ناهنجار مشخص شوند.
• کولپوسکوپ شما را لمس نمیکند و تصویر و نمونه برداری از نواحی مشکوک و غیرعادی انجام می گیرد.بعد از نمونه برداری معمولا از نوعی لوسیون و بانداژ برای کاهش خونریزی استفاده می کند.
• برخی زنان ورود اسپکولوم را به واژن آزار دهنده می پندارند. برخی دیگر نیز حس سوزش دارند اما در هر حال سعی کنید در طول انجام تست آرام باشید.

برای انجام کولپوسکوپی باید در حالتی مثل انجام معاینهٔ لگن قرار بگیرید که پاها و باسن در پایین باشد. سپس یک اسپکلوم درون واژن قرار می‌گیرد و بعد پزشک محلولی را برای جذب وارد بدن بیمار میکند برای مشاهده دقیق تر تغییرات سلولی و کولپوسکوپ را وارد بدن بیمار می کند.

بعد از کولپوسکوپی

بعد از انجام این تست، ممکن است خروج ترشحات تیره از داخل رحم را بین حدودا دو تا سه روز تجربه کنید و برخی از افراد تا یک هفته نیز خونریزی دارند.  واژن  فرد ممکن است دچار سوزش  باشد و برای یک تا دو روز احساس گرفتگی در رحم خود داشته‌ باشید.

اگر فقط مشاهدات بالینی با کولپوسکوپی صورت گیرد و نمونه برداری انجام نشود، فرد می تواند بلافاصله به فعالیت های عادی بازگردد.  اما اگر نمونه برداری انجام شد از تامپون، کرم واژن، دوش و رابطه جنسی تا یک هفته پرهیز کنید. میتوانید بلافاصله پس از انجام این تست دوش بگیرید. فارغ از هر نتیجه ای باید به معاینه منظم واژن و انجام تست پاپ اسمیر بپردازید.

همیشه این خطر وجود دارد که نتایج تست نادرست باشند. هر چند احتمال آن کم است اما با این حال احتمال رخ دادن اشتباه وجود دارد. حتی پس از حذف سلول های سرطانی و مشکوک رحم، متاسفانه همیشه شانس برگشت سلول های غیر طبیعی وجود دارد به همین دلیل ارزیابی دوره ای و انجام پاپ اسمیر همیشه ضرورت دارد.

تست پاپ اسمیر، شامل جمع آوری نمونه ای از سلول های رحم و چک کردن آن ها به منظور تغییرات اولیه است که ممکن است منجر به سرطان رحم در آینده شوند. اگر تست پاپ اسمیر فرد وجود برخی سلول های غیرطبیعی را در نمونه فرد نشان دهد و تست HPV  یا هرپس تناسلی فرد نیز مثبت باشد، انجام کولپوسکوپی می تواند به تایید و تشخیص مشکلات بالقوه کمک کند. ویروس HPV یا پاپیلوما ویروس انسانی، نوعی از ویروس است که می تواند خطر ابتلا به برخی انواع سرطان ها را در بسیاری از افراد بالاتر ببرد. از جمله­ی این سرطان ها، سرطان گردن رحم، واژن و سرطان فرج هستند.

کولپوسکوپی و بیوپسی

فرآیند ارزیابی با کولکوسکوپ معمولا دردناک نیست، اما نمونه برداری از رحم ممکن است همراه با گرفتگی، ناراحتی و درد و خونریزی در برخی موارد باشد. در برخی موارد پزشک رحم را قبل از انجام نمونه گیری بی حس می کند. بیشتر واژن معمولا حس کمی دارد، پس در صورت نمونه برداری فرد حس خاصی نخواهد داشت. بخش پایین واژن حس بیشتری دارد و در نتیجه پزشک ممکن است در آن ناحیه از بی حسی استفاده کند. پزشک، برشی مخروطی در ناحیه بافت های غیرعادی رحم ایجاد می کند و سلول های پیش سرطانی را خارج کند. سلول های غیرعادی در رحم معمولا یا سرطانی هستند یا پیش سرطانی و باید خارج شوند.

معنی نتایج کولپوسکوپی

نتایج تست برای فرد مشخص می‌کنند که آیا به تست های بیشتر یا به چه نوع درمانی نیاز دارد. در صورتی که تست کولپوسکوپی طبیعی باشد، پزشک انجام مجدد تست را می کند و یا تست های دیگری صورت می گیرد تا مشخص شود که علت ناهنجار بودن پاپ اسمیر چه چیزی بوده است.

آسیب شناسان نمونه بافت مورد نظر را برای علت غیر عادی بودن آن جست و جو می کنند. نتایج این تست به به شناسایی سرطان رحم و گردن رحم، سلول های غیرعادی گردن رحم، سلول های پیش سرطانی و سایر بیماری های قابل درمان و کنترل کمک می کند. طبق نتایج  تست و نمونه برداری رحم، پزشک توصیه های مورد نظر را به شما خواهد داد. اگر نتیجه پاتولوژی فرد نشان دهد که بافت رحم تغییراتی را داشته که در آینده منجر به سرطان رحم خواهد شد، احتمالا نیاز به خارج کردن بافت برای جلوگیری از پیشرفت آن به سرطان وجود دارد. روش های درمانی مختلفی وجود دارند که بسته به سن و نوع مشکل فرد پزشک تشخیص می دهد که کدام مورد برای وی مناسب تر خواهد بود. در صورتی که نتیجه نمونه برداری وجود سرطان رحم یا گردن رحم را تایید کند، قبل از هر اقدامی نیاز به انجام تست و بررسی های بیشتری وجود دارد. پزشک احتمالا شما را به متخصص سرطان ارجاع خواهد داد. کولپوسکوپی، در حین دریافت درمان و پس از انجام درمان نیز انجام می شود تا از درستی روند و اجرای درمان مورد نظر مطمئن شوند. علاوه بر این پیشرفت سایر بافت ها را به سمت سلول های غیرعادی با این شیوه می توان پیگیری کرد.

مزایای کولپوسکوپی

کولپوسکوپی، بهترین روش تشخیص اچ پی وی و سلول های پیش سرطانی است. طبق تحقیقات انجام شده در در سال 2016، میزان شیوع سرطان رحم در افراد کاهش یافته است و اثر تزریق واکسن هرپس در کاهش این تعداد نیز مشهود بوده است. آموزش خانواده ها به خصوص بانوان در خصوص انجام منظم تست های غربالگری هر 3 تا  5 سال در کاهش پیشرفت سرطان رحم بسیار اثرگذار است و حتی در صورت وقوع با مداخله زودهنگام در این زمینه می توان از پیشرفت و متاستاز و گسترش بیماری جلوگیری کرد.

بهترین دکتر برای کولپوسکوپی

تشخیص کولپوسکوپی، یک روش تشخیصی سبک و سریع می باشد. در صورتی که پزشک معالج مهارت و تجربه کافی در این زمینه را داشته باشد و بداند نمونه برداری یا بیوپسی باید از چه ناحیه ای صورت بگیرد، بسیار مهم است. باید توجه داشت که قبل از قبل از مراجعه به متخصص زنان و زایمان، تحقیقات لازم در خصوص پزشک را انجام دهید و بهترین دکتر برای کولپوسکوپی را انتخاب  کنید تا تشخیص به درستی انجام شود. زیرا در برخی از مواقع پیش می آید که فردی مبتلا به ویروس است و نواحی آن بافت آسیب دیده است ولی تغییرات سلولی سطحی بوده اند و قابل مشاهده نخواهد بود و بایستی برای تشخیص با میکروسکوپ دقت لازم و کافی را انجام داد.

کولپوسکوپی بهترین روش بررسی کامل بافت واژن، دیواره رحم و دهانه رحم است. بسیاری از ضایعات ضعیف و ضایعات بدخیم در این مناطق ویژگی‌های قابل تشخیصی دارند که می‌توان توسط کولپوسکوپی تشخیص داد.دستگاه کولپوسکوپی در مطب دکترفاطمه چراغی موجود است. این کار با استفاده از کولپوسکوپ انجام می‌شود که دید وسیع و کاملی را از نواحی داخلی اندام تناسلی زنان فراهم می‌کند و اجازه می‌دهد تا کولپوسکوپیست با مشاهدهٔ دقیق از عادی بودن بافت ظاهری یا غیرطبیعی آن و نتایج بافت‌برداری و بیوپسی (نمونه برداری) آزمایشگاهی برای بررسی معاینهٔ پاتولوژیک مطمئن شود.

عوارض کولپوسکوپی

کولپوسکوپی، بهترین و ایمن ترین روش معاینه و بررسی بیماران است و به ندرت عوارضی گزارش شده است. اما عوارض محدودی که گزارش شده است به شرح زیر می باشد.باید در نظر داشته باشید که عوارض کوتاه مدت است و سریع رفع می شود.

• خونریزی شدید
• عفونت
• درد لگن

سوالات متداول کولپوسکوپی

 منابع

1. hopkinsmedicine.org
2. cancer.net
3. healthline.com/health/colposcopy
4. webmd.com
5. aafp.org