یکی از رایج ترین سوالات مادران باردار در مورد نشانه های رسیدن وقت زایمان و یا علائم زایمان طبیعی است. آشنایی با این علائم و نشانه ها بسیار مهم است، زیرا مادر باردار باید با مشاهده هر یک از این موارد فوراً به بیمارستان مراجعه نماید. علائم شروع زایمان با انقباضات شدید رحم همراه است. برای اطلاعات بیشتر در مورد نشانه های زایمان تا انتهای این مطلب را با دقت مطالعه کنید.

شایع ترین علائم شروع زایمان چیست؟

مهمترین نشانه‌های زایمان به این شرح است:

انقباضات زایمان

انقاباضات رحم، زمانی است که ماهیچه های رحم مانند یک مشت سفت می شوند و سپس شل می شوند. این انقباضات به صورت پی در پی است، و بیشتر شبیه به انقباضات دوران قاعدگی با شدت بیشتر است. انقباضات به بیرون راندن کودک کمک می کند. هنگامی که شما در حال زایمان واقعی هستید، انقباضات شما حدود 30 تا 70 ثانیه طول می کشد و با فاصله 5 تا 10 دقیقه از هم می آیند. آنها آنقدر قوی هستند که نمی توانید در طول آنها راه بروید یا صحبت کنید. آنها با گذشت زمان قوی تر می شوند.

تا زمانی که، هر انقباض سی الی نود ثانیه طول ‌کشید و فاصله زمانی بین هر انقباض به پنج دقیقه رسید، شما وارد فاز اول زایمان شده‌اید و بهتر است به بیمارستان مراجعه کنید. نیازی نیست نگران باشید، هنوزتا آماده شدن نوزاد برای تولد 5 ساعت باقی مانده است.

انقباضات زایمان معمولاً دارای نشانه های زیر می باشد:

• با تغییر در موقعیت برطرف نمی شود و با انجام فعالیت تشدید می شود.
• داری ریتم منظمی است.
• با احساس فشار در شکم و لگن و کمر درد همراه است.
• ممکن است باعث اسهال و دل درد شود.
• اتقباضات رفته رفته شدید تر و بیشتر می شود و فواصل آن ها کم است.
• ممکن است با پاره شدن کیسه آب همراه باشد.
• در حین انقباضات ممکن است ترشحات واژن به رنگ صورتی و غلیظ خارج شود.

انقباضات براکستون هیکس ( Braxton hicks)، انقباضاتی هستند که بدون درد می باشند و معمولا در اواخر بارداری رخ می دهند. این انقباضات نشانه شروع زایمان نیستند.

جهت رفع انقباضات کاذب موارد ذیل را انجام دهید:

• به پهلو چپ دراز بکشید.
• تغییر وضعیت بدهید. به این معنی که اگر نشسته اید، بایستید و اگر ایستاده اید، بشینید.
• آب به مقدار فراوان بنوشید.

ترشحات نشانۀ زایمان

ترشحات قبل از شروع دردهای زایمان یا ابتدای آن، شروع به خارج شدن از واژن می‌کند. ترشحات چسبنده و به رنگ صورتی است. ممکن است این ترشحات به خون آغشته باشد. وجود مقدار کمی خون طبیعی است که نهایتا رنگ ترشحات را بصورت صورتی ببینید. اما زمانی که ترشحات خون آلود شد، در واقع به خونریزی افتاده اید و نشان می دهد مشکلی وجود دارد که باید به پزشک معالج خود مراجعه کنید. این ترشحات، معمولا ژله ای مانند و چسبنده هستند و نشان دهنده علائم شروع زایمان یا پسشرفت آن و باز شدن دهانه رحم می باشد. در برخی از زنان باردار، با شروع زایمان ممکن است این ترشحات وجود نداشته باشد.

پاره شدن کیسه آب

امکان دارد کیسۀ آب که محافظ جنین است، قبل یا هنگام زایمان پاره شود. پاره شدن کیسه اب به معنی شروع زایمان است اگرچه پاره شدن کیسۀ آب در میانۀ بارداری ممکن است به دلیل مشکل دیگری باشد ولی در هفته‌های آخر بارداری خروج هر گونه آب از واژن می‌تواند به معنی پارگی کیسۀ آب باشد که یکی از علائم شروع زایمان است. با پیشرفت زایمان، کیسه آب پاره می شود ولی امکان دارد که تا لحظه شروع زایمان کیسه آب پاره نشود. دراین صورت جراح زنان و زایمان برای انجام زایمان، کیسه آب را پاره می کند. در صورت پارگی کیسه آب قبل از شروع درد زایمان، بهتر است که به بیمارستان مراجعه شود.

کیسۀ آب، معمولاً با پیشرفت زایمان پاره می‌شود، اما در برخی موارد که این کیسه هنوز پاره نشده است، پزشک برای پیش بردن زایمان، کیسۀ آب را پاره می‌کند. درصورتی‌که پارگی کیسۀ آب، پیش از شروع درد زایمان اتفاق بیفتد، بهتر است به بیمارستان مراجعه کنید.

درد لگنی و کمردرد

 ممکن است قبل یا با شروع فاز‌های اولیۀ زایمان در ناحیۀ پایین کمر، لگن و محدودۀ مقعد احساس فشار و درد داشته باشید. شروع این درد و فشار می‌تواند نشان‌دهندۀ نزدیک شدن به زایمان یا شروع  فاز اول آن باشد. . این درد با حرکت یا تغییر وضعیت از بین نمی رود.

علائم چند روز قبل از زایمان

علائم چند روز قبل از زایمان ممکن است متنوع باشند ولی برخی از علائم معمول شامل موارد زیر می‌شوند:

• کودک شما پایین می آید یا به سمت لگن حرکت می کند. این بدان معنی است که کودک برای تولد آماده می شود. ممکن است چند هفته یا حتی چند ساعت قبل از شروع زایمان اتفاق بیفتد.
• افزایش ترشحات واژن که شفاف، صورتی یا کمی خونی است. ترشحات خونی ممکن است چند روز قبل از شروع زایمان یا در ابتدای زایمان اتفاق بیفتد.
• در یک معاینه قبل از تولد، پزشک به شما می گوید که دهانه رحم شروع به گشاد شدن (باز شدن) کرده است. قبل از زایمان، دهانه رحم حدود 3.5 تا 4 سانتی متر طول دارد. وقتی برای زایمان آماده میشود، طول آن به 10 سانتی متر می‌رسد. هنگامی که زایمان شروع می شود، انقباضات به باز شدن دهانه رحم کمک می کند.
• کاهش فعالیت جنین: در آخرین هفته‌های بارداری، ممکن است حرکت‌های جنین کمتر شود یا احساس کردن حرکت جنین کمتر شود.
•  وزن دهی: برخی زنان ممکن است تا چند روز قبل از زایمان، حس بزرگی و سنگینی در منطقه لگنی و زیر شکم داشته باشند.
•  احساس تهوع و استفراغ: برخی زنان ممکن است قبل از زایمان با افزایش تهوع و استفراغ مواجه شوند.
•  تغییر در شکل و اندازه شکم: ممکن است حجم شکم زنان بیشتر شود و یا کاهش بیاید.
•  افزایش فشار به احشای کوچک: این ممکن است باعث احساس افزایش فشار و نیاز به تکرر ادرار و مدفوع شود.
•  تغییرات در تنفس: در هفته‌های پایانی بارداری، بخاطر فشار روی دیافراگم، ممکن است تنفس دشوار تر شود.
• تغییرات در مقاومت و رنگ لثه: لثه‌های زنان باردار ممکن است پررنگ تر و آبی‌تر شوند.
• کاهش حجم کیسه آب : کاهش حجم کیسه آب یکی از نشانه های فرا رسیدن زمان زایمان است.

این علائم ممکن است متفاوت باشند و برخی زنان ممکن است هیچ یک از این علائم را تجربه نکنند. همچنین، توجه به هر تغییر ناگهانی یا نا عادی در حالت بدنی مهم است و  باید همواره به پزشک مراجعه شود

چه زمانی باید به بیمارستان مراجعه کرد؟

در معاینات هفته آخر بارداری، پزشک متخصص زنان و زایمان، زمان مراجعه به بیمارستان و علائم شروع زایمان را به فرد باردار اعلام می کند. در خصوص مشاهده علائمی چون انقباضات منظم و شدید که 5 دقیقه یک بار رخ می دهد و بین 30 تا 90 ثانیه طول می کشد باید با پزشک متخصص تماس گرفت.

در صورت خارج شدن مایع از واژن حتی چند قطره، باید پزشک را در جریان گذاشت و به بیمارستان مراجعه کرد. زیرا احتمال پاره شدن کسیه آب وجود دارد. اگر فرد باردار، هنوز دچار انقباضات نشده باشد و پزشک او را معاینه کند و خطری سلامت مادر و جنین را تهدید نکند، با صلاح دید پزشک، مادر می تواند به خانه بازگردد و تا شروع انقباضات صبر کند.

بیشتر بخوانید : در چه مواردی سزارین انجام میشود؟

زایمان کاذب و انقباضات براکستون هیکس چیست؟

همه انقباضات به این معنی نیست که شما در حال زایمان هستید. ممکن است قبل از شروع زایمان، انقباضات گاهاً وجود داشته باشند. به این انقباضات، زایمان کاذب یا انقباضات براکستون هیکس می گویند. آنها دهانه رحم را نرم و نازک می کنند تا به بدن کمک کنند تا برای زایمان آماده شود. ممکن است چند هفته قبل از موعد مقرر آنها را احساس کنید. یادگیری تفاوت بین انقباضات زایمان واقعی و انقباضات کاذب زایمان می تواند به شما کمک کند که بدانید چه زمانی واقعاً در حال زایمان هستید.

تشخیص تفاوت بین کار واقعی و کار کاذب می تواند دشوار باشد. هنگامی که برای اولین بار انقباضات را احساس کردید، آنها را زمان بندی کنید. بنویسید که از شروع یک انقباض تا شروع انقباض بعدی چقدر طول می کشد. توجه داشته باشید که انقباضات چقدر قوی هستند. انقباضات خود را به مدت 1 ساعت ثبت کنید. راه بروید یا حرکت کنید تا ببینید آیا با تغییر وضعیت انقباضات متوقف می شود یا خیر.

بیشتر بخوانید : خطرات زایمان طبیعی

در صورت رخ دادن علائمی که به آن ها اشاره شد، هر زمان از شبانه روز، می بایستی به بیمارستان مراجعه کنید. در بیمارستان از شما سوالاتی توسط پزشک متخصص و ماما پرسیده می شود که یکی از آن ها در خصوص شدت درد است. این اقدامات جهت بررسی سلامت مادر و جنین بسیار مهم می باشد.

در صورتی که زمان زایمان شما نزدیک شده است، می توانید در محوطه بیمارستان قدم بزنید تا زمان زایمان شما فرا برسد.

سوالات متداول علائم شروع زایمان